TÜSİAD Yönetim Kurulu Lideri Orhan Turan, “Ekonomik zorluklar derinleşirken yalnızca refahı artırmayı değil, refahın nasıl adil bölüşüleceğini ele almalıyız” dedi.
Ekonomim gazetesine konuşan TÜSİAD Başkanı Turan, Türkiye ekonomisine dair varsayım yapmanın daha da zorlaştığını belirterek “Önümüzdeki yıl, kurlarda ve fiyatlarda istikrarı temin edecek ve enflasyonun tek haneye inmesini amaç leyecek siyasetlerin uygulanması kıymetli olacak. 2023 seçim yılı. Bütün seçim yıllarında olduğu üzere öngörü yapabilmek güç. Hele ki Türkiye iktisadının içinde bulunduğu şartlar, yani enflasyon ve kurdaki yüksek volatilite ve sık yapılan mevzuat değişiklikleri önümüzdeki sene için öngörü yapmayı zorlaştırıyor. Seçim yılı olduğu da düşünüldüğünde büyümenin makro istikrarları bozmadan nasıl hızlandırılabileceği ise değerli bir soru” diye konuştu.
“İstediğimiz refah düzeyi açısından oldukça düşük bir oran”
Orhan Turan, Türkiye’nin 2023 yılı için büyüme performansının yetersiz kalacağını söyleyerek “OECD, IMF, S&P, Moody’s üzere birçok kurumun Türkiye büyüme iddialarının tamamı 2023 için en fazla yüzde 3 büyüme veriyor. Bu natürel hem tarihî ortalamalar olarak hem de ulaşmak istediğimiz refah düzeyi açısından hayli düşük bir oran. Üzerine bir de nüfus artış suratını ekleyince refah artışı için pek hisse kalmıyor. Tarihî olarak Türkiye iktisadında yüzde 4-5 büyüme olağandır” tabirlerini kullandı.
Enflasyonun ekonomik meselelerin başında geldiğini aktaran Turan, “Para siyasetinin güçlü bir enstrüman olarak kullanım dışı bırakılması tercihi enflasyonla çabayı çok zorlaştırıyor. Öte yandan, enflasyonla çaba tek başına para siyaseti ile de yapılamaz. Bunu uzun vakittir lisana getiriyoruz. Maliye siyasetinin para siyasetini destekleyici olması gerekir. Ayrıyeten yapısal ıslahatlar yoluyla üretim yapısından kaynaklanan katılıklar ortadan kaldırılmalı, piyasaların rekabetçi yapısı güçlendirilmeli” değerlendirmesini yaptı.
“Dijitalleşme çağında 70’lerin Asya modeli ile rekabet talihi yok”
İhracatın artış suratında yaşanan düşüşle ilgili konuşan Turan, şunları söyledi:
“İhracatın gerilemesinde en önemli iki faktör değerli: Birincisi dünya ekonomisindeki, bilhassa Avrupa’daki yavaşlama. Enflasyondaki artış karşısında para siyasetinin sıkılaştırılması tüm dünyada ekonomik aktiviteyi yavaşlatıyor. Gerileyen büyümeye paralel olarak düşen talep, Türkiye’nin ihracatını zora sokuyor. İhracatın gerilemesinde rol oynayan ikinci faktör ise başta güç olmak üzere girdi maliyetlerindeki artış. Rekabet gücünü fiyat ögelerine değil teknolojiye, katma kıymete, yenilikçiliğe dayandırmak gerekiyor. Zira bugünün dünyasında rekabet gücünün temel belirleyicileri bu ögeler. 1970’lerde, 80’lerde bilhassa Doğu Asya ülkelerinin uyguladığı, düşük kur- düşük fiyata dayalı ihracata dönük endüstrileşme modeli idi. Dijitalleşme çağında bu model ile rekabet talihimiz yok. Bugünün iktisadı emeğinin karşılığını alan nitelikli işgücü, inovasyon ve ileri teknoloji ile üretilen yüksek katma kıymetli eserler üzerine şurası. Yani, ihracatımızın bugün dünyada ortaya çıkan talep daralmalarından daha az etkilenmesi için üretim yapısını ve ihracat eser yelpazesini değiştirmemiz lazım.”
İmamoğlu’na verilen ceza
Turan, İstanbul Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu‘na verilen 2 yıl 7 ay 15 günlük mahpus cezasıyla ilgili “Özellikle hukuk ve adalet her vakit Türkiye’de kıymetli bir gündem hususu. Siyasi geçmişimizde pek çok kere tanıklık ettiğimiz ve yanlış olduğu da görülen siyasi yasak konusu maalesef tekrar gündeme geldi. Halkın oyuyla misyona gelen seçilmiş siyasetçilerin, sözleri nedeniyle vazifesini yapma ve seçilme hakkından alıkonulmasının çağdaş demokratik bir toplumda yeri olmamalı” dedi.
“Sadece refahı artırmayı değil, refahın nasıl adil bölüşüleceğini ele almalıyız”
Orhan Turan, Yüksek İstişare Kurulu toplantısında anlatılan TÜSİAD’ın yüzüncü yıl projesiyle ilgili “Cumhuriyetimizin birinci yüzyılında çok değerli birikimlerimiz oluştu. Geçen hafta Ankara’da düzenlediğimiz Yüksek İstişare Kurulu toplantımızda da vurguladığım üzere, önümüzde, ikinci yüzyılımızda ortak geleceğimizi kurgularken yanıt bulmamız gereken kıymetli sorular var. Cumhuriyeti ve demokrasiyi birlikte nasıl güçlendireceğimizi konuşmalıyız. Ekonomik zorluklar derinleşirken yalnızca refahı artırmayı değil, refahın nasıl adil bölüşüleceğini ele almalıyız. Büyümeden, kalkınmadan bahsederken bunu çevreyi koruyarak nasıl başaracağımızın yollarını aramalıyız. Global dönüşümler her alanda baş döndürücü hızdayken ulusal stratejimizi nasıl konumlandıracağımızı belirlemeliyiz. Tüm toplumu ilgilendiren bu sorulara karşılık aramak üzere, çeşitli vilayetlerde farklı kesitlerden paydaşları bir ortaya getireceğimiz ve yıl boyunca sürecek bir tartışma platformu başlatıyoruz. Artık söylemek değil, “söyleşmek” vaktidir diyoruz. Cumhuriyetimizin ikinci yüzyılı ideali çerçevesinde tüm bu sorunlarda hangi inançtan, hangi etnik kimlikten, hangi sınıftan, hangi cinsiyetten, hangi toplumsal kümeden olursak olalım birbirimizi dinleyerek, anlayarak, müzakere ederek her kısmın umut ve hayallerini içeren ortak bir geleceği tartışalım istiyoruz.” formunda konuştu.