Yıkamadan pişirilmesine, dondurulmasından paketlenmesine kadar çeşitli süreçlerden geçen işlenmiş besinlerin zararlarıyla ilgili uzmanlar sık sık ihtarlarda bulunuyor. Bilhassa bel etrafında kalınlaşmaya neden olan ve sıhhati tehdit eden bu yiyecekler, çarpıcı bir araştırmanın odağında.
Imperial College Halk Sıhhati Okulu’nda yapılan yeni araştırma, işlenmiş besinlerin kanser riskini artırma ile orantılı olduğunu ortaya çıkardı. Araştırmacılar; ultra işlenmiş besinleri gazlı içecekler, toplu üretilen ve paketlenmiş ekmek ve evvelce paketlenmiş yemekler üzere eserler olarak sınıflandırdılar.
Çalışma müellifleri, bu tıp besinlerin yapılırken konut yemeklerinde kullanılan materyallerin kullanılmadığını, bunun yerine yüksek fruktozlu mısır şurubu yahut nişasta üzere türetilmiş bileşenlerden oluştuğunu belirtti.
KANSER RİSKİNİ ARTIRIYOR
Araştırmada on yıl boyunca 200 bin orta yaşlı iştirakçi üzerinde çalışıldı ve sonunda da hazır besin tüketenlerin kansere yakalanma risklerinin potansiyel olarak daha yüksek olduğu keşfedildi. Bilhassa de yumurtalık ve beyin kanserlerinin bu tip besinleri tüketenlerde gelişme mümkünlüğünün daha yüksek, yumurtalık ve göğüs kanserlerinin ise daha ölümcül olduğu sonucuna varıldı.
Araştırma müellifleri, iştirakçiler abur cubur tüketimlerini yüzde 10 artırdıkça, kansere yakalanma risklerinin de yüzde 2 arttığını söyledi.
Çalışmanın muharriri Dr. Eszter Vamous yaptığı açıklamada, “Çalışmamız nedensellik bağlantısını ortaya çıkaramasa da mevcut ispatlar, diyetimizde çok işlenmiş besinleri azaltmanın kıymetli sıhhat faydaları sağlayabileceğini gösteriyor” dedi. Dr Vamos, hem bulguları doğrulamak hem de bu tip besinlerin, sıhhate ziyanlarını azaltmak için daha fazla araştırma yapılması gerektiğini de belirtti.
YÜZDE 44’Ü BAĞIMLI
Çalışma, Michigan Üniversitesi’nin Amerikalıların işlenmiş besinlere, abur cuburlara bağımlı olduğunu gösteren datalarından sonra ortaya çıktı. Bilgilere nazaran, araştırmaya katılan 50-80 yaş ortası yetişkinlerin yüzde 44’ünde işlenmiş besin bağımlılığının en az bir belirtisi bulunuyor.
Katılımcıların bildirdikleri en yaygın semptomlar ortasında; ağır istek ve istese de işlenmiş besin tüketimini sınırlayamama bulunuyor. Kimi araştırmalar da bu tip besinlerin beyni ele geçirdiği için bağımlılık yarattığını ve bu yüzden tüketiciler tarafından bırakılmasının zorlaştığını ortaya çıkarmıştı.
Daha evvel de pek çok çalışma, işlenmiş besinler ve sıhhat ortasındaki olumsuz alakayı ortaya koymuştu. Hatta abur cuburların kilo arttırdığı, tüketicilerin ruh sıhhatini etkilediği ve otoimmün bozuklukların kaynağı olabileceği üzerinde durulmuştu.
ETİKETLERDE İKAZLAR OLMALI
Uzmanlar, bu tıp işlenmiş besinlerin ambalajlarının ön tarafında keskin bir ihtar etiketi olması gerektiğini söylüyor.
Imperial College Halk Sıhhati Okulu’ndan Dr. Kiara Chang, “Tüketicilerin seçimlerine yardımcı olmak için çok işlenmiş besinler için paketin önünde açık ihtar etiketlerine gereksinimimiz var” derken, daha ucuz olan bu eserlerin tüketiminde ekonomik açıdan zayıf ailelere dikkat çekerek şunları söylüyor:
“Düşük gelirli haneler, bu ucuz ve sıhhatsiz ultra işlenmiş besinlere karşı bilhassa savunmasız. Herkesin sağlıklı, besleyici ve uygun fiyatlı seçeneklere erişimini sağlamak için asgarî seviyede işlenmiş ve taze hazırlanmış yemekler sübvanse edilmeli.”