İran’da genç bir bayanın polis nezaretinde hayatını kaybetmesinin akabinde başlayan protestolarla ilgili yargılanan 18 yaşındaki Arşiya Tekdestan, idama mahkum edildi.
İran Yargı Erki’ne bağlı Mizan Haber Ajansı’na nazaran, Mazenderan eyaletinin İhtilal Mahkemesi’nde yargılanan Tekdestan, Novşehr ilçesinde düzenlenen şovlar sırasında “ciddi kabahat eylemleri” gerçekleştirmekle suçlandı. İlçe meydanında 21 Eylül’de yapılan şovlar sırasında çıkan olaylarda; güvenlik güçlerinin de ortalarında olduğu çok sayıda kişinin öldüğü ve kamu mallarının tahrip edilip ateşe verildiği söz edilerek, Tekdestan’ın “olayların önderlerinden biri olduğu” argüman edildi. İranlı genç ayrıyeten, ülkede “terör örgütü” kabul edilen Londra merkezli “Iran International” isimli medya kuruluşuna bilgi göndermekle itham edildi.
Mahkeme, “ülkenin iç güvenliğine karşı büyük çapta kabahatler işlemek” “kamu nizamını ve güvenliğini bozmak” “kamu mülkü ve tesislerini tahrip etmek ve ateşe vermek” “vatandaşları güvensizlik yaratmaya ve kabahat işlemeye teşvik etmek” argümanlarıyla yargılanan Tekdestan’ı “yeryüzünde bozgunculuk çıkarmak ve “muharebe” hatalarından idama mahkum etti.
Mahkemenin kararına itiraz yolunun açık olduğu ve temyiz edilebileceği kaydedildi.
Tahran’da 13 Eylül 2022’de “ahlak polisi” olarak bilinen İrşad devriyeleri tarafından gözaltına alındıktan sonra kötüleşerek hastaneye kaldırılan 22 yaşındaki Mahsa Amini’nin 16 Eylül’de ömrünü yitirmesi, ülke idaresine karşı protestolara yol açmıştı.
İran İhtilal Muhafızları Ordusu Hava Kuvvetleri Kumandanı Tuğgeneral Buyruk Ali Hacızade, 29 Kasım 2022’deki konuşmasında, ülkede devam eden protestolarda güvenlik güçlerinin de ortalarında olduğu 300’den fazla kişinin hayatını kaybettiğini söylemişti. İran Güvenlik Kurulu ise 3 Aralık’ta toplam meyyit sayısının 200’ü aştığını açıklamıştı.
Norveç merkezli İran İnsan Hakları Örgütü ise 28 Aralık 2022’de yayımladığı raporda, Emini’nin vefatı sonrasında başlayan sokak şovlarında güvenlik güçlerinin müdahalesi sonucu 469 protestocunun öldüğünü aktarmıştı.
PROTESTOLARLA KONTAKLI 2 KİŞİ İDAM EDİLDİ
İran medyasına yansıyan haberlere nazaran, şovlar sırasında yaklaşık 70 güvenlik vazifelisi hayatını yitirdi.
Ülkede yaklaşık 4 ay devam eden şovlarla kontaklı şu ana kadar 10’dan fazla kişi idama mahkum edildi, bunlardan 2’sinin cezası infaz edildi. İdam cezalarının bir kısmı ise Yargıtay tarafından bozuldu.
İran Ceza Kanunu’na nazaran, “yeryüzünde bozgunculuk çıkarmak (ifsad fi’l arz)” ve “devlete karşı savaş açmak (muharebe)” üzere cürümlerle itham edilenler idam istemiyle yargılanıyor ve çoklukla haklarında idam kararları veriliyor. (AA)