Duygu Erdoğan / İSTANBUL – 1 Ekim Dünya Kahve Günü, kahve çekirdeğinin dünyada süratle yükselen fiyatı ve iklim değişikliği karşısında büyük ziyan görme tasaları ile karşılandı.
Tarım emtiası olarak kahve fiyatı, endeksin tutulduğu andan itibaren en yüksek düzeyini yaşıyor. Haftalık seyri 265 dolar ile 273 dolar ortasında seyreden kahve, son 5 yıldır devam ettirdiği fiyat artış ivmesinin doruğunda bulunuyor. Yurt içinde büyük kahve firmaları uzun periyotlu kontratlarla ani fiyat değişimleri ve tedarikteki mümkün meseleleri atlatmaya çalışsa da iç piyasada da fiyatların anlık değişkenliği dikkat çekiyor.
Farklı ülkelerde çeşitli tarihler kahve günü olarak kutlanıyor. Lakin Memleketler arası Kahve Örgütü’nün duyurduğu 1 Ekim tarihi, memleketler arası olarak kabul görüyor.
İklimden direkt etkileniyor
Son 5 yıldır global kahve fiyatlarında daima bir artış olduğunu tabir eden Kurukahveci Mehmet Efendi CEO’su Tuncer Akgün, “Kahve ve kakao üzere ziraî emtialar, yalnızca tropik nesilde yetişebilen ve kısıtlı alanlara sıkışmış tarım eserleri. Kahve ağacı, bilhassa Arabica tipi, iklim değişikliğinden direkt etkileniyor. Tıpkı vakitte ülkemizde olduğu üzere tüm dünyada talep giderek artmakta. Bu nedenle ithal etmek zorunda olduğumuz çiğ kahvede döviz bazında daima olarak artan bir maliyetle karşı karşıyayız” dedi.
Ülkeler deneme yapıyor
Uluslararası Kahve Örgütü (ICO), gelecek otuz yıl içinde şu anda kahve üretilen bölgelerin yüzde 70’inin bu maksatla kullanılmaz olacağını öngörüyor. İklim değişikliğine dirençli kahve cinslerinin geliştirilme çalışmalarının Sicilya ve Kaliforniya üzere alanlarda denendiğini anlatan Tuncay Akgün, marka olarak Türkiye’de lokal kahve yetiştiriciliğine kendilerinin de dayanak verdiğini söyledi.
Tchibo Türkiye Genel Müdürü Burak Deniz ise sürdürülebilir kahvecilik konusunda vazife şuuruyla kahvenin etraf dostu bir biçimde yetiştirilmesi ismine tedbirler aldıklarını, ziraî ormancılık, yine ağaçlandırma, meyve ağaçlarının yetiştirilmesi ve çok hava olaylarına karşı daha uygun korunan yeni kahve bitkileri ekmek üzerine çalıştıklarını tabir etti.
Espresso kümesi büyüyor granül kümesi daralıyor
Türkiye’de büyüme eğilimi devam eden Türk kahvesi yüzde 30’un üzerinde bir oranla en çok tüketilen çeşit. Kurukahveci Mehmet Efendi CEO’su Tuncer Akgün’ün verdiği bilgilere nazaran, filtre ve espresso kümesi da süratle büyüyen başka bir kategori. Granül (instant) kahveler ise pazarda küçümsenmeyecek bir yere sahip olsa da araştırmalarda pazar oranı düşüşte görünüyor. Türkiye’de her yıl tüketilen kahve ölçüsünün yüzde 11 arttığı hesaplanıyor.
Sütlü ve şekerli
Özellikle koronavirüs pandemisi devrinde kahve tüketiminde görülen süratli artışın devam ettiğini belirten Tchibo Türkiye Genel Müdürü Burak Deniz, “16 yaş üstü nüfusun yaklaşık yüzde 75’i kahve tüketiyor. Ülke olarak kahve sever bir yapımız var ve günde iki yahut üç bardak kahve içiyoruz. Bayanların erkeklere nazaran daha fazla kahve tükettiği gözlemleniyor. Ayrıyeten, Türk tüketiciler ekseriyetle kahvelerini sütlü ve şekerli tercih ediyorlar” diye konuştu.
En çok Brezilya’dan alınıyor
Dünyanın en fazla kahve çekirdeği yetiştiren ülkesi Brezilya bu açıdan Türkiye’nin de en çok alım yaptığı ülke oluyor. Türkiye’de kahve çekirdeği yetişmiyor lakin alınan çekirdek burada işlenerek ihracatı yapılıyor.
Brezilya dünyada kahve üretiminin tek başına yüzde 40’ını sağlıyor. Akabinde ise Etiyopya, Kolombiya, Guatemala, Kenya, Vietnam, Endonezya, Honduras sıralanıyor.