Alper Tüydeş
Yolumu Rize’ye düşüren kara ağaçkakan ve öyküsüyle tanışmam, Doğuş Otomotiv ile başladığımız “Doğaya Kanat Açtık” projesi ile oldu. Maddi ve manevi çeşitli sebepler nedeniyle gitmek isteyip de gidemediğim yerler vardı. Doğuş Otomotiv de bana bunlar için takviye oldu. Bu sayede hem yaban hayatını fotoğraflayıp dokuman altına alıyorum, hem de göremediğim çeşitleri yerinde görmeye çalışıyorum.
Bunun birincisini Van ile başlattık. Van’ın akabinde Bolu ve Ankara’ya gittik. En son Rize’ye geldik. Aslında Rize’de yıllardır görmek istediğim bir dağ horozu vardı. Hatta geçen yıl fotoğrafını çekmeyi denemiş, başarısız olmuştum. Geçen yılın akabinde bu yıl da Rize’ye gitmek istedim ve gitmeden evvel yaptığım araştırmalarda bir kara ağaçkakan kaydı gördüm. Bu kuşun, Mehmet Aktepe tarafından bulunduğunu, kuşçu bir arkadaşım olan Birol Hatinoğlu tarafından da fotoğraflandığını fark ettim. Kuş, çok farklı bir halde bir köyün cami minaresini yuva bellemiş ve her akşam oraya gidiyor. Arkadaşım da kuşun mescide giriş çıkış sırasındaki fotoğraflarını çekmiş. Bu, bir ağaçkakan için alışılmışın dışında bir örnek aslında. Zira kara ağaçkakan boyut olarak Türkiye’de yaşayanlar içerisinde en büyük olanı. Bu iri cüssesine karşılık çok ürkek ve saklanmayı çok seviyor. İnsanlara kolay kolay gözükmez. Bu nedenle de fotoğrafını çekmesi sıkıntı tiplerden biri.
Alper Tüydeş, kara ağaçkakanının utangaç bir çeşit olduğunu ve yerleşimin olduğu bir yere yuva yapmasının olağandışı olduğunu anlattı. AĞAÇKAKANIN İSMİ OLDU ‘MİNAREKAKAN’
Böyle bir çeşidin, kent içinde ulaşımı çok kolay olan bir yerde yuvasının olması bizim için büyük bir nimetti. Artık Karadeniz’de görmek istediğim çeşitler ortasında dağ horozundan sonra kara ağaçkakan da vardı. Hakikaten yola çıktık ve birinci gün dağ horozlarını gördükten sonra onun köyüne indik. Köyüne diyorum, zira Rize’nin Kurtuluş köyü çok yüksekte değil, kente, merkeze de çok yakın. Gündüz dağ horozlarını görüp, süratlice müşahedesini yaptıktan sonra gün batımında da tam onun gelme saatlerine yakın köye ulaştık. Ulaşır ulaşmaz zati yuvada bize bakıyordu. Doğal çabucak fotoğrafladık. Gitti, tekrar geldi, her birini güzelce fotoğrafladık. Daha sonra caminin imamının oğlu Yusuf ile karşılaştım.
Yusuf, elindeki kuş kitabından ağaçkakanı gösteriyor. Yusuf elinde kuş müşahede kitabıyla geldi, kara ağaçkakanı açtı ve bana gösterdi. Çok hoş bir histi. Merak etmesi ve heyecanla gelenlere bunu göstermesi… Bundan etkilenip daha sonra köylülerle sohbete başladım. Bu sohbetler sayesinde de çok şahane beşerlerle tanıştım. Köylülerin yorumları muazzamdı. Konuştuğum beşerler tabiata karşı, kuşlara karşı, hayvanlara karşı ve çocukların tabiata bakış açısına karşı çok hassastılar. Bizim geleceğimizi duyunca, gofretler, kurabiyeler almışlar, çay demlemişler. “Kuşa bak, köyümüze kimleri getiriyor” diyerek çok sevindiler. En büyük endişem, bu şekil ibadet hanelerde hayvanların ‘pislik yaptığı’ gerekçesiyle istenmemesi endişesiydi. Ancak öğrendim ki, zati üç yıldır buradaymış ve herkes onu benimsemiş. Hatta cami imamı Zekeriya Hoca, ona ‘minarekakan’ ismini vermiş. Bunları duymak ülkesinin tabiatını, ülkesinde yaşayan tüm hayvanları çok seven bir doğasever olarak çok memnun etti beni.
KÖY DIŞINDAN KUŞU GÖRMEYE GELENLER OLUYOR
Bu sayede çok hoş bir insan-doğa alakası çıktı ortaya. “İyi ki o köye gitmişim” dedim. Olağanda bizim için vakit çok değerlidir. Gün ışığını en yeterli formda pahalandırmak için çok süratli ve oyalanmadan hareket etmemiz gerekir. Lakin köyden hava karardıktan sonra dönebildik, zira o kadar tatlı sohbetleri vardı ki… Köy dışından kuşu görmeye gelenler olduğunu anlattılar. Bunlar çok hoş şeyler tabiat için ve orada yaşanalar için.
Benim de hedefim bir tabiat fotoğrafçısı olarak yalnızca hayvanın fotoğrafını çekip paylaşmak değil, o hayvanın kıssasını, o bölgeye tesirini, beşerlerle varsa alakasını anlatmak. Rize’deki kara ağaçkakan, bu emelimi ziyadesiyle karşıladı.
Hatta bu öykü, yurt dışında da ses getirdi. Toplumsal medyadan yaptığım paylaşımdan sonra çeşitli ajanslar mevzuyu ele alıp ulusal basına taşımıştı. En çok da The Guardian üzere memleketler arası ve seçkin bir kuruluşun mevzuyu ele alması beni sevindirdi.