AB Kurulu, üye ülkeler ile Avrupa Parlamentosu (AP) müzakerecileri ortasında Sonda Karbon Düzenleme Düzeneği (CBAM) konusunda yapılan görüşmelerde şartlı uzlaşı sağlandığını açıkladı.
Buna nazaran, AB Emisyon Ticaret Sistemi (ETS) kapsamında AB eserleri için ödenen karbon fiyatı ile ithal mallar için ödenen karbon fiyatını eşitlemek üzere bir sistem kurulacak.
İTHALAT YAPAN ŞİRKETLERE YENİ YÜKÜMLÜLÜK
Bu sistemle, AB’ye ithalat yapan şirketlere, üretim yaptıkları ülkede ödenen karbon fiyatı ile AB’deki karbon fiyatı ortasındaki farkı ödemek için CBAM sertifikaları satın alma mecburiliği getirilecek.
Yeni uygulama, AB üyesi olmayan ülkeleri iklim maksatlarını yükseltmelerini teşvik edecek. Yalnızca, AB ile birebir iklim amacına sahip ülkeler, CBAM sertifikaları almadan AB’ye ihracat yapabilecek.
Yeni kurallar, üretimin AB’den daha yumuşak iklim ve etraf siyasetlerine sahip ülkelere kaymasını engelleyecek. Bu mevzudaki birinci yasa olacak CBAM, Dünya Ticaret Örgütü (WTO) kurallarına tam uyumlu olacak formda tasarlanacak. CBAM, 1 Ekim 2023’ten itibaren geçerli olacak.
Bu çerçevede, ithalatçının yükümlülüklerini raporlamasını içeren hudutlu bir geçiş devri uygulanacak. Geçiş sürecinin bitiş tarihi gelecek müzakerelerde netleştirilecek.
SERA GAZI SALIMI İÇİN FİYATSIZ MÜSAADELER KALDIRILACAK
CBAM, demir, çelik, çimento, alüminyum, gübre, elektrik ve hidrojenle birlikte, vida ve cıvata üzere emsal demir yahut çelik eserlerini kapsayacak. AB’nin emisyon ticareti sistemi kapsamında sera gazı salımına yönelik fiyatsız limit alan bu kesimlerdeki şirketlerin müsaadeleri de kademeli biçiminde kaldırılacak.
CBAM düzenlemesi, ilgili öteki mevzular tahlile kavuşturulduktan sonra resmi olarak kabul edilecek. Düzenlemenin yürürlüğe girmesi için AB ülkeleri ve AP tarafından resmen onaylanması gerekiyor.
AB, Sonda Karbon Düzenleme Düzeneği ile karbon fiyatlandırma sistemine sahip olmayan ülkelerden gerçekleştirilen yüksek karbon ayak izine sahip malların ithalatını izlemeyi ve azaltmayı amaçlıyor. (AA)