Erzincan’ın İliç ilçesinde faaliyet gösteren Kanada ve Çalık Holding iştirakindeki Anagold altın madeninde kullanılan siyanürü taşıyan boru, 21 Haziran gecesi patladı.
İddiaya nazaran gece meydana gelen patlama sabah 05.00 sıralarında fark edildi ve kapatıldı. Lakin müdahale edilene kadar yaklaşık 20 ton siyanürlü su, sülfürik asit ve kimyasal unsur evvel madenin altındaki dereye, oradan da Fırat Nehri’ne karışarak İliç Barajı’na ulaştı. Reaksiyonların akabinde açıklama yapan Anagold Madencilik, döküntünün içerisindeki toplam siyanür ölçüsünün 8 kg olduğunu ve çabucak temizlendiğini ileri sürdü.
Öte yandan çevreciler ve bölge halkı uzun müddettir bu sızıntının meydana gelebileceğini, bunun tüm canlılar ve tarım alanlarının yok edeceğini belirterek reaksiyon gösteriyordu.
16 milyon ceza
Yaşanan olayın akabinde Etraf, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı kirliliğin dere yatağına ulaşmadığını belirterek maden şirketine üst sondan 16 milyon ceza verdi.
Erzincan Valiliği de sızıntının Fırat Irmağı’na ulaşmadığını belirtti.
‘Yaşanan birinci değil’
İliç Tabiat ve Etraf Platformu’ndan Füsun Kayra, Anagold Madencilik’in 12 yıldır bölgede faaliyet gösterdiğini ve yaşanan kazanın birinci olmadığını anlattı. Kayra, firmanın geçtiğimiz yılın sonbaharında kapasite artışı talebi için ÇED raporu aldığını ve firmaya yönelik açılan davalar nedeniyle soruşturmaya eksper heyetinin de katıldığını söyledi.
Rüşvet argümanlarının akabinde gelen ölüm
Karar vericilerin kirli alakalarının bulunduğunu ve şirketin tüm kasabayı “yuttuğunu” söyleyen Kayra, “Bu rüşvet savlarını gündeme getiren kişi de genç yaşta zehirlenerek ölüyor lakin öldürüldüğü de düşünülüyor. Pasa alanları oluşturulurken 200 metre yüksekliğinde dağlar oluşturuluyor, ve bu dağlar sonucunda heyelan oluştu” dedi.
‘Siyanürün suya karıştığını gösteren görüntüler var’
Bahsi geçen kazada 20 ton siyanürün etrafa karıştığını belirten Kayra, siyanürün bakanlığın belirttiği üzere yalnızca toprağa değil; suya da karıştığını aktardı. Olayın tüm üst Fırat Havzası’nı ilgilendirdiğini söyleyen Kayra, “Elimizde siyanürün suya karıştığını gösteren görüntüler da var. Bütün alanı madene tahsis edecekler. Ortak çaba edilmesi gerekiyor. Bunlar bir yıkım ve geri dönüşü olmaz. Ceza kesip üstleri örtbas edilmemeli. Bütün Türkiye buraya bakmalı” diye konuştu.
‘Keban Barajı, Sivas, Tunceli risk altında’
CHP Tabiat Hakları ve Etraf Siyasetlerinden Sorumlu Genel Lider Yardımcısı Ali Öztunç, Cumhuriyet’ten Sinem Nazlı Demir’e yaptığı açıklamada; yapılan siyanür havuzlarının büyük bir yanılgı olduğunu söyledi. Sorumluların, bu imale ve yıkıma müsaade verenler olduğunu belirten Öztunç, “Çevre bakanı lakin katliamlara sessiz kalıyor. En maharetsiz etraf bakanıdır. Bu Türkiye’nin Çernobil’idir. Keban Barajı, Sivas, Tunceli risk altındadır” dedi.
‘Canlı hayatını bitirecek’
Tedbirlerin alınması için felaketlerin olmasını beklememek gerektiğini söyleyen Öztunç, 20 ton siyanürün toprağa ve suya karıştığını belirti. Hükümetin yaşanan bu felaketten sorumlu olduğunu aktaran Öztunç, “Tarım kalmayacak, gittiği yerde tarım bitecek. Canlı ömrünü bitirecek. Beşerler tarlayı ekemeyecekler. O suyun değdiği her yer ölecek. Ey AKP, kefenin cebi yok. Tek kederleri para bunların” sözlerini kullandı.