Avrupa ülkeleri güç krizine karşı tasarruf tedbirleri, vergi indirimleri, ışıklandırmayı muhakkak saatlerde kapatma ve fatura takviyesi dahil bir dizi adım attı.
Avrupa ülkeleri, Rusya-Ukrayna savaşıyla birlikte başlayan güç krizinde yüksek doğalgaz ve elektrik faturalarını hafifletmek için vergileri düşürme, fatura takviyesi, direkt ödeme ile tasarruf üzere çeşitli önlemlerin yanı sıra daha evvel kapatılması planlanan kömür ve nükleer santralleri aktif hale alarak gaz depolarını süratle doldurmak üzere çeşitli adımlar atıyor.
Ukrayna’daki savaş global ekonomik yavaşlamaya, güç ve besin fiyatlarında eşi görülmemiş süratte bir artışa ve yüksek enflasyona neden olurken, bu durum hane halkları ve şirketler üzerindeki baskıyı artırıyor.
Özellikle doğalgaz ve elektrik fiyatlarının tarihi tepe yapması bütün piyasa iştirakçilerini olumsuz etkilerken, Avrupa ülkeleri, tüketicileri ve işletmeleri bu olumsuz duruma karşı korumak ve kış aylarında güç arz güvenliğini sağlamak için çok farklı tedbirler uygulamaya koyuyor.
ALMANYA
Savaş öncesi Rusya ile çok yakın güç bağları bulunan ve güçte Rus kaynaklarına çok bağımlı olan Almanya’da, güç ve besin alanındaki rekor fiyatlar enflasyon karşısında gelirleri eriyen hane halklarını ve artan maliyetlerle yüzleşen şirketleri güç durumda bıraktı.
Almanya’da hükümet, artan güç fiyatlarının vatandaşlara yansımasını azaltmak için vergi mükellefi her çalışana bir kereye mahsus 300 avro ödeme yaptı.
Almanya, süreksiz bir mühlet için akaryakıt vergilerini düşürdü.
Toplu taşımanın teşvik edilmesi için haziran-eylül devrinde aylık 9 Euro’ya tren, otobüs ve metroda geçerli sınırsız toplu taşıma bileti sunuldu.
Kamu tarafı da güç tasarruf önlemleri aldı. Kamu binalarının en fazla 19 santigrat dereceye kadar ısıtılması, kamu binaları ve anıtların yanı sıra reklam panolarının ışıklandırmasının kapatılmasına karar verildi.
Yüzme havuzlarının ısıtılması yasaklandı.
Isı kaçağını önlemek için mağazaların kapılarını kapalı tutması mecburî tutuldu.
Geçmişte kapatılması planlanan birtakım kömür santralleri tekrar faaliyete geçirildi.
Ülkede, kapatılması öngörülen 3 nükleer santralin faaliyet müddetlerini uzatma çalışmalarına başlandı.
FRANSA
Yoksul hanelere 100 Euro güç ödemesi yapıldı.
Doğalgaz fiyatları Ekim 2021 düzeyinde kalacak biçimde donduruldu.
Elektrik fiyat artışı yıl sonuna kadar yüzde 4’le sonlandırıldı.
Enerji tüketiminin yüzde 10 düşürülmesi gayesiyle program hazırlandı.
Kamu binalarında ısıtma ve soğutma dereceleri düşürüldü.
Yoksullara akaryakıt yardımı verildi.
İş yerlerinde klimaların en düşük 26 derecede, kaloriferlerin de en yüksek 19 derecede çalıştırılması kararlaştırıldı.
Mağaza vitrinlerinin ışıkları gece 01.00’den sabah 06.00’ya kadar söndürüldü.
Hane halklarının güç tasarrufuna özendirilmesi için kamu spotları hazırlandı.
İNGİLTERE
İngiltere’de, düşük gelirli haneler için otomatik ödemeli 400 sterlinlik güç indirimi uygulandı.
Kamu yardımı alan fakirlere 650 sterlinlik ödeme yapıldı.
Emeklilere 300 Euro ek katkı sağlandı.
Ülkenin güneydoğusunda inşa edilmesi planlanan Sizewell C nükleer santraline onay verildi.
Kaya gazı çalışmalarına takviye açıklaması yapıldı.
Bazı kömür santrallerinin faaliyet müddeti uzatıldı.
Ülkede alınacak yeni önlemler için yeni başbakanın belirlenmesi bekleniyor.
İTALYA
Akaryakıt vergileri bir ölçü indirildi.
Düşük gelirlilerin güç faturalarına takviye sağlandı.
Düşük gelirlilerin vergileri azaltıldı.
Güneş güç yatırımlarına sübvansiyon verildi.
Yoksullara 200 Euro ödeme yapıldı.
Enerji firmalarının kontratları tek taraflı değiştirmelerin engellendi.
Cezayir’le doğalgaz tedarik muahedeleri yapıldı.
Yeni güç tasarruf planı hazırlanıyor. Böylelikle, konutların ısınının kışın 2 derce düşürülmesi, sokak aydınlatmalarının yüzde 40 azaltılması ve kamu binalarının erken kapanması öngörülüyor.
İSPANYA
İşletmelerin klima çalıştırma hududu 27 derece olarak belirlendi. Kış aylarında ise termostat ısısı ise en yüksek 19 derece ile sonlandırıldı.
Mağaza vitrinlerindeki ışıklar ve kamu binalarındaki aydınlatmalar saat 22.00’den itibaren kapatıldı.
İsrafı önlemek için klimalı yahut ısıtmalı binaların kapılarının otomatik olarak kapanmasını sağlayan sistem kurulmasına karar verildi.
Doğalgazda KDV’nin ekim ayından itibaren yüzde 21’den yüzde 5’e düşürülmesine karar verildi.
Elektrik üretiminde kullanılan doğalgaza tavan fiyat uygulaması yürürlüğe girdi.
Vatandaşların ve işletmelerin güç tasarrufunda bulunması istendi.
BELÇİKA
Yoksullara yönelik toplumsal güç tarifelerinin müddeti uzatıldı.
Evini kalorifer yakıtı ile ısıtanlara 225 Euro’luk çek gönderildi.
Elektrik faturalarına katkı için abonelere 100 Euro’luk çek verildi.
Benzin ve motorin üzerindeki özel tüketim vergilerinin azaltıldı.
Elektrik ve doğalgazda yüzde 6’lık indirimli KDV ile kalorifer yakıtı takviyesi 2023 yılı Mart ayı sonuna kadar uzatıldı.
Isı pompası, güneş paneli yahut ısı yalıtım materyali üzere eserlerde KDV indirimi sağlandı.
Kamu binalarında 19.00 ile 06.00 ortasında aydınlatmalar kapatıldı.
Isıtmanın en yüksek 19 dereceye, soğutma sistemlerinin de 27 dereceye ayarlanmasına karar verildi.
Enerji krizinde çok yarar elde eden şirketlere ek vergi uygulanması hazırlığı yapılıyor.
Daha evvel 2025 yılında kapatılması planlanan 2 nükleer santralin faaliyet müddeti 10 yıl uzatıldı.
Bu kış kapatılması öngörülen 2 reaktörün de faaliyet müddetinin uzatılması çalışmasına başlandı.
İSVİÇRE
İsviçre hükümeti, kış mevsiminde yaşanabilecek güç krizini hafifletmek için hane halkına güç tasarrufu daveti yaptı.
Vatandaşlardan konutlarındaki ısıtıcıları bir kademe düşük çalıştırması, sıcak su kullanımını düşürmesi ve gereksiz çalışan elektriğe bağlı aygıtları kapatması istendi.
Gönüllü doğalgaz tasarruf kampanyası başlatıldı.
SIRBİSTAN
Enerji tüketimini geçen yıla oranla yüzde 15 azaltmak maksadıyla plan hazırlandı.
Dekoratif ışıklar ve sokak aydınlatmalarının azaltılmasına karar verildi.
Bina yalıtımlarının uygunlaştırılması, led ampul ve güneş panellerinin kullanımının yaygınlaştırılması çalışması başlatıldı.
Vatandaşlara elektriği tasarruflu kullanma konusunda davet yapıldı.
Elektrik tüketimini geçen yıla kıyasla azaltan meskenlere ek indirim yapılması gündeme alındı.
Ayrıca AB ülkeleri ortak aldıkları karar doğrultusunda doğalgaz depolarını 1 Kasım’a kadar yüzde 80 doldurma gayesi belirledi.
Rusya’dan doğalgaz akışının kesintiye uğraması ihtimaline karşı AB bir acil durum planı hazırladı. Plan kapsamında bütün üye ülkelerden gaz tüketimlerini yüzde 15 azaltmaları istendi.
AB, süratle artan fiyatlara karşı elektrik piyasasına acil müdahalede bulunulacağını açıkladı.
Müdahale ile elektrik üretimindeki kaynak fiyatlarının ayrıştırılması, doğalgaz fiyatlarına tavan getirilmesi yahut gaz fiyatların dondurulması üzere seçenekler bedellendiriliyor.
Avrupa’da doğalgaz fiyatları son 6 ayda yaklaşık 4 kat, 1 yılda 12 kat arttı. Emsal biçimde toptan elektrik fiyatları da 6 ayda 5 kat, 1 yılda 8 kat yükseldi.
Aynı ölçüde olmamakla birlikte temel güç eserlerindeki süratli ve yüksek fiyat artışları tüketicilerin yansısını çekiyor.