Gübre, akaryakıt, ilaç üzere girdi maliyetleri sebebiyle güç bir periyot içerisinde olan tütün üreticisi, geçen yıl kilosunu 35 liraya sattığı eserine bu yıl 75 lira fiyat beklerken, tüccarın 50-55 liraya alacağı söylentisine reaksiyon gösterdi.
Geçmişte en değerli tarım eserlerinden biri olan lakin TEKEL’in özelleştirilmesiyle birlikte kan kaybetmeye başlayan tütün için ekim döneme devam ederken, üreticide geçtiğimiz yıl 35 liraya sattığı eseri bu yıl kaç liraya satacağının beklentisi içerisine girdi.
CHP Manisa Milletvekili Bekir Başevirgen, bu yıl artan girdi maliyetleri sebebiyle zorlanarak tütün ekin üreticiyi ziyaret ederek beklentilerini dinledi. Manisa’nın en çok tütünün üretildiği Ahmetli ilçesinde üretici bu yıl fiyat konusunda beklentilerinin yüksek olduğunu, fakat tüccarın şimdiden fiyat oyunlarına başladığını söz etti.
“BİZİ BU YIL TÜCCARIN ELİNE BIRAKMASINLAR. YOKSA AÇ KALIRIZ”
CHP’li Başevirgen’e yaşadığı ezaları lisana getiren Ahmetli ilçesindeki tütün üreticisi, geçtiğimiz yıllarda ektikleri tütün ile düğün yapabildiklerini ve traktör alabildiklerini, fakat son bir yıl yıldır tütünden kazanamadıklarını tabir etti.
Tütün üreticisi yaşanan düşünceyi şöyle lisana getirdi: “Tütüncünün durumu vahim. Tütün ektiğim 10 dönümlük tarlama gübre, ilaç atamadım. Mazot kıymetli olduğunu için tarlamı süremedim. Evvelce 10 dönümlük yerime ektiğim tütün ile düğün yapabiliyorduk ve üstüne traktör alıyorduk. Artık maliyetimizi karşılar mı telaşı içerisindeyiz.
Akaryakıt aldığım yere borcum var ödeyemiyorum. Zira devletimiz bize sahip çıkmıyor. Ortaya tüccar giriyor. Düşük fiyata elimizdeki tütünleri alıyor, kendisi yüksek fiyata satıyor. Kaybeden biz oluyoruz. En azından makus geçirdiğimiz bu yıl devlet duruma el atsın. Bizi tüccarın eline bırakmasın. Yoksa ekmeksiz ve aç kalırız. Aslında biz aç kalırsak ta önümüzdeki yıl artık tütün ekmeyiz.”
“75 LİRANIN ALTINDAKİ FİYAT ÇİFTÇİNİN VEFAT FERMANI MANASINA GELİR”
CHP’li Başevirgen’in ziyaretinde yer alan Ziraat Odası Lideri Adnan Ünsal ise yaptığı açıklamada, geçtiğimiz yıllarda odaya kayıtlı olan 200 tütün üretici sayısının bu yıl 20’ye kadar düştüğünü belirterek, bir çok çiftçinin üretimi bırakıp büyükşehirlere göç ettiğini söz etti.
Oda lideri Ünsal şu sözlere yer verdi: “İlçemizin nüfusu 1990 yılında 23 bin 500 civarındaydı. Bugün 18 bine düştü. Zira üreticinin elinden Üzümü, pamuğu, tütünü aldılar. Çiftçilerimizin birçok büyükşehirlere göçtü. Artık tütün eken çiftçi kalmadı. Evvelce odaya kayıtlı 200 tütün eriticimiz vardı. Bu sayı bu yıl 20’ye kadar düştü. Bir çok zahmetle ve borçla tütün eken üreticimiz ise artık fiyat beklentisi içerisinde. Zira fiyat hala aşikâr değil.
Türkiye’de ne kazanacağını bilmeden üretim yapan tek kesim çiftçi. Çiftçinin işi artık Allah’a kalmış. Geçen yıl 35 lira olan tütün fiyatıyla üretici zati bir şey kazanamadı. Bu yıl bir kilo tütünün maliyeti 65 lira. Piyasadan aldığımız haberlere nazaran de tüccarın 50-55 lira ortasında alım yapacağını duyduk. Kim maliyetinin altına eser satar. Şayet tütün üreticisi maliyetinin altında eseri satarsa önümüzdeki yıl bu eseri bir daha ekmez. Üstüne üstlük bir çok tarlanın üstünde icra var.
Kimse çiftçini üstünden kumar oynamasın. Bu yıl tütün üreticisinin fiyat beklentisi 75 lira. Bunun aşağısında açıklanan fiyat tütün idam fermanını yazmak manasına gelir. Ayrıyeten hükümetten mazot ve gübre takviyesi de talep ediyoruz. Şayet üreticinin beklentisini karşılanmazsa, tarımda kimse beklenti içerisine girmesin. Önümüzdeki yıl toprağı ekecek bir üretici bulamayacaklar.”
“27 BİN TON TÜTÜN ÜRETİMİ, 15 BİN TONA DÜŞTÜ”
Üreticileri ziyaretin akabinde açıklamada bulunan CHP Manisa Milletvekili Bekir Başevirgen, geçtiğimiz yıllarda Manisa’da 27 bin ton üretiminin geçtiğimiz yıl 15 bin tona düştüğünü lisana getirerek şu sözlere yer verdi: “Yaklaşık 5 yıl öncesine kadar Türkiye’nin en fazla tütün üretimi Manisa’da yapılıyor. Geçtiğimiz yıllarda 27 bin ton üretilirken, bu sayı 2021 yılında 15 bin tona düştü. Bu yıl da rekoltenin daha da düşük olacağını ön görüyoruz. Zira çiftçinin girdi maliyetleri arttı, devletten aldığı dayanak yetersiz.
Özellikle tütün üreticisi üretim mukavelesini ekim vakti yapıyor. Lakin kontratın üzerine fiyat yazılmıyor. Yani kaç liraya eserin satacağını bilmiyor. Yani, ‘Sen üret. Gerisi Allah’tan’ deniyor. Tarımda bu türlü bir mantık olmaz. Şuanda tütün üreticisi büsbütün tüccarın eline bırakılmış durumda. Şayet tütün üreticileri yazgısına bırakılırsa birkaç seneye üretim yapacak kimse kalmaz. Vakit kaybetmeden iktidarın üreticilerimizin taleplerine kulak vermesini istiyoruz. ”