ERZİNCAN – Seçimlere bir aydan kısa müddet kala siyasi partiler tüm kozlarını seçim alanında gösterme gayesinde. Kentlerin ana caddelerinde başlayan seçim kampanyaları mesken ev, kapı kapı devam ederken vaatler ve beklentiler en yüksek sesten lisana getiriliyor. Geçtiğimiz yıl bu günlerde daha az hareketliliğin gözlendiği Anadolu kentlerinde seçim havası yeterliden düzgüne hissediliyor. Türkiye siyasetine değerli figürler yetiştiren Erzincan da bu kentlerden biri. Yıllardır AK Parti’nin kalesi olarak nitelenebilecek oy oranlarının gözlendiği Erzincan’ın bu seçiminde bir sürpriz var. Türkiye Değişim Partisi Genel Lideri Mustafa Sarıgül’ün CHP listelerinden memleketinden aday gösterilmesi kentteki denklemleri değiştirmiş durumda.
İKİ BÜYÜK SORUN
Doğu Anadolu Bölgesi’nin ucu göğü delen dağlarının ortasında, ovayı andıran büyük bir alanın üzerinde yer alan Erzincan’ın en kıymetli gelir kaynağı tarım ve hayvancılık. Son yıllarda bu iki alanda yaşanan olumsuz siyasetlerin tesiri beraberinde işsizliği, bilhassa genç işsizliğini, getirdi. Pek çok genç köylerden kentlere göçerken geride kalan yaşlı nüfusun tarım ve hayvancılıktan elini çekmesiyle bu iki alanın daha da geriye gitmesi sürpriz olmayacak. Tarih boyunca büyük zelzelelerin yaşandığı kentte yatay mimari hükümran olurken, sarsıntı riski nedeniyle kentin kâfi formda büyüyemediği, sanayi yatırımlarının da bu nedenle yapılmadığı ve gelişimin durduğu yorumları yapılıyor. Nihayetinde Erzincan’ın en büyük iki sorunu iktisat ve zelzele olarak evvel çıkıyor.
. SARIGÜL’ÜN ADAYLIĞI İSTİKRARLARI DEĞİŞTİRDİ
Erzincan seçimlere ekonomik meseleler ve hayat pahalılığına “AK Parti’nin mahallesinden” yükselen yansılarla giriyor. Yaklaşık 200 bin seçmenin bulunduğu Erzincan, Meclis’te hali hazırda iki milletvekili ile temsil ediliyor. AK Parti’nin bir evvelki seçimde iki milletvekilliği sandalyesini kazandığı kentte 14 Mayıs sandıklarından birebir sonucun elde edilmesi kolay görünmüyor. Türkiye Değişim Partisi Genel Lideri Mustafa Sarıgül’ün memleketi Erzincan’dan CHP birinci sıra adayı olarak gösterilmesi kentteki istikrarları değiştirmiş durumda. CHP’nin ikinci sıra adayı ise hekim Ufuk Aktaş.
27’nci devir Erzincan Milletvekili, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı devrinde çalışma arkadaşı olan Süleyman Karaman tekrar Erzincan’da AK Parti’nin birinci sıra adayı. İktidar partisinin ikinci sıra adayı ise kentte AK Parti’nin kurucuları ortasında yer alan Mehmet Cavit Şireci.
MHP’nin kentteki iki adayı ise eski milletvekili Mihrali Aksu’nun oğlu avukat Cemil Yavuz Aksu ile Aziz Gün. UYGUN Parti’nin aday göstermediği kentte Yeşil Sol Parti’nin adayları ise Haydar Polat ile Ayfer Turgut.
. ‘CUMHUR İTTİFAKI KUSUR YAPTI’
MHP’nin kendi adayları ve amblemiyle seçimlere girme kararının en çok tesirinin hissedileceği kentlerin ortasında Erzincan da yer alıyor. Kentte yaşayan çok sayıda kişinin ortak yorumu “Cumhur İttifakı ortak listeyle seçime girseydi iki milletvekilliği koltuğunu da kazanacaktı” sözleriyle lisana getiriliyor. Millet İttifakı’nın cumhurbaşkanı adayı ve CHP Genel Lideri Kemal Kılıçdaroğlu’nun Mustafa Sarıgül’ü Erzincan’dan aday göstermesinin kritik olduğu yorumları yerinden yapılıyor. Cumhur İttifakı’nın seçime farklı girme kararının yerelde rekabet yaratacağını, bu durumun Sarıgül’ü aday gösteren ve sürpriz yapan Kılıçdaroğlu’na çarpan tesiri yaratacağını söyleyenler ekliyor; “Kılıçdaroğlu sürpriz yaptı, Cumhur İttifakı milletvekilliğini ikram ediyor. Sarıgül’ün tesiri Kılıçdaroğlu’na verilen takviyesi de artıracaktır.”
İYİ Parti’nin ittifak kapsamında CHP ile fermuar sisteminde anlaşıp Erzincan’da aday çıkarmaması nedeniyle CHP’nin bir milletvekilliğine “kesin” değerlendirmeleri yapanlar da gözleniyor. Bu yorumlar direkt kendini “AK Partiliyim” diyenlerin lisanından işitiliyor ve ekleniyor; “Sarıgül’ün Erzincan’da aramadığı cenaze konutu kalmamıştır. Adam alanda uygun çalışıyor.”
. AK PARTİ KENTTE HAZIRLIKSIZ YAKALANDI
Sarıgül’ün adaylığının kentte beklenmeyen bir anda aşikâr olduğunu belirtenlere nazaran AK Parti bu sürece hazırlıksız yakalandı. İktidarın kentte iki milletvekilini de “cepte” gördüğünü söyleyenler bunun seçim hazırlık sürecine de yansıdığını belirtiyor. Öte yandan bu sözleri doğrulayan cümleler direkt AK Parti’nin adayları için çalışan parti teşkilatına mensup şahıslardan de duyuluyor. Sarıgül’ün alanda çalışanlarına bu mevzuda sitem eden AK Partililer, “Ne yaptınız biz bu kadar hazırlıklı değildik” diyor. Öte yandan kendinden emin olan AK Parti için çalışanlar, “Sandık günü yaklaştıkça ibre bize dönecek, Erzincanlı hizmeti biliyor” tabirlerini kullanıyor.
CHP teşkilatının çalışanlarına nazaran ise Sarıgül’ün adaylığının ilanından evvel kent genelinde çok sayıda kararsız seçmen vardı. AK Parti’ye dönük tenkitleri işittiklerini ve kayda geçtiklerini belirten CHP’liler seçim tarihi yaklaştıkça kararsız seçmenlerin sayısının azaldığını, mesken konuta gezerek ikna çalışmalarına devam ettiklerini belirtiyor. En ilgi çeken vaadin ise bilhassa bayanlar tarafından “Aile dayanağı sigortası” olduğu tabir ediliyor.
. ‘EN GÜVENİLMEZ VAKİTTE REİS’E GÜVENDİK’
AK Parti teşkilatları kentte seçime hazırlıksız yakalandığını söz etse de Erzincan’da Cumhur İttifakı’na takviye hayli fazla. Ekonomik sıkıntılara dair itirazlarını lisana getirenler “AK Parti’den çok Erdoğan’cı” olduklarını belirtiyor. Kabinenin yenilenmesiyle birlikte iktisatta düzelme adımlarının atılabileceğini söyleyen AK Parti seçmeni, “En güvenilmez vakitte Reis’e güvendik. Artık de güvenelim, son defa de olsa güveneceğim” tabirlerini kullandı. Bu kelamlara takviye veren bir öteki AK Parti seçmeni olduğunu belirten bayan ise, Millet İttifakı’nı eleştirdi, masada farklı görüşlerin nasıl yan yana geldiğini anlamadığını söyledi.
‘BU KRİZDE ÖTEKİ BİRİNİ KİM NİÇİN DÜŞÜNSÜN?’
Erzincan’da Millet İttifakı’na takviye veren birden fazla kişinin moral ve motivasyonunun yüksekliği dikkat alımlı. Oyunu CHP’ye vereceğini ve cumhurbaşkanlığı için Kılıçdaroğlu’nun savlı olduğunu belirten Gültekin Bektaş, “Sarıgül buraya heyecan getirdi. MHP’nin aday çıkarması AK Parti’nin denklemini bozdu. CHP, Sarıgül’ün gelmesiyle ortadan sıyrılıp birinci parti bile olabilir. Tarım ve hayvancılık bitti. Gençler köyleri terk ediyor. Evlenemiyor beşerler. Bu krizde öbür birini kim niçin düşünsün” sözlerini kullandı.
‘ERDOĞAN’A VERECEĞİMİZ MUHAKKAK DEĞİL, ÖTEKİ YERE KAYACAĞIZ GİBİ’
Daha evvel yapılan seçimlerde AK Parti’ye oy verdiğini ancak 14 Mayıs’ta Sarıgül’ü destekleyeceğini belirten bir seçmen ise şu sözleri kullandı:
“Kim akıl verdi bilmiyorum lakin Sarıgül üzere vefalı adamı aday gösterdiler. Bize direkt dokunacak insan lazımdı. Bundan evvel oy verdiğim adamı bir kez şu kentin sokağında görmedim. Söylüyorum, AK Partiliyim lakin Sarıgül’e oy vereceğim. Cumhurbaşkanlığında Erdoğan’a verip vermeyeceğimiz de belirli değil. Öbür bir yere kayacağız üzere. Yapamazsa beş yıl sonra masraf, değişsin bakalım.”
. SARIGÜL ALANDA: BOZKURT İŞARETLERİYLE DESTEKLEYENLER, DEĞİŞEN SLOGANLAR
Adaylığının açıklanmasının akabinde ‘mitili’ memleketi Erzincan’a atan Mustafa Sarıgül, kentin girişinde uzun araç konvoyuyla karşılandı. Sarıgül’ün seçim çalışmasının birinci adımı ise kentteki başka partilerin vilayet başkanlıklarını ziyaret etmek oldu. Sarıgül’ün kentin en büyük pazarına yaptığı ziyarete eşlik ettik ve Erzincanlıları selamladığı seçim otobüsüne konuk olduk. Pazar yerinde ağır ilgiyle karşılanan Sarıgül esnafın sıkıntılarını dinledi ve burada bilhassa tarım ve hayvancılık alanlarında atacakları adımları sıraladı. “Erzincan’ın yıllardır yalnız bırakıldığını” belirten Sarıgül, “Ben her makamı gördüm, inanın memleketim için vefamı ödemek için adayım” dedi.
Sarıgül’le fotoğraf çektirenlerin uzun kuyruklar oluşturduğu anlarda çok sayıda kişi de yaşadıkları meseleleri anlattı. Sarıgül’ün yanına gelen bir bayan, “Kızım tabip ne olur tabiplerin haksızlığını daha gür sesle haykırın” davetinde bulundu. Sarıgül’ün direkt temas kurduğu seçmenlere telefon numarasının olduğu kartları vermesi dikkat çekerken bir partilinin bir bireye iki afiş vermesinin akabinde kelama girişi de gözden kaçmadı. “Çok paramız yok, teker teker dağıtalım, hem ağaçlara da yazık” diyen Sarıgül buranın akabinde Erzincan sokaklarında seçim otobüsüyle esnafı selamladı.
Erzincan’ı neredeyse baştan başa kuşatan Halit Paşa ve Fevzi Paşa Caddeleri ile Ordu Caddesi’nde otobüsüyle Erzincanlıları selamlayan Sarıgül, AK Parti Erzincan Vilayet Başkanlığı’nın önünden geçildiği sırada ise, “Saygısızlık olmasın” diyerek otobüsten yükselen seçim müziğini kapattırdı. Otobüsü sık sık durdurarak camdan kendisine ilgi gösterenlerin elini sıkan ve takviye talep eden Sarıgül “Çare Sarıgül” diyenlere karşılık, “O sloganın yerine ‘Birleşe Birleşe kazanacağız’ diyoruz artık” cevabını verdi. Ağır ilgiyle karşılanan Sarıgül’e sevgisini gösterenler ortasında MHP’li seçmenlerle özdeşleşen bozkurt işaretini, AK Parti ile özdeşleşen ‘Rabia’ işaretini yapanlar da vardı.
. SARIGÜL: AK PARTİLİ KARDEŞLERİMİN DE MHP’Lİ KARDEŞLERİMİN DE HAKLARINI KORUYACAĞIM
Saha çalışmalarını ve Erzincan’da kendisine yönelik ilgiyi Gazete Duvar’a kıymetlendiren Sarıgül, bütün Erzincanlıların büyük ilgisiyle karşılaştığını söyledi. Sorumluluğunun ağır olduğunu, nereden geldiğini nereye gittiğini yeterli bildiğini belirten Sarıgül, Erzincanlılara minnet borcunun olduğunu tabir etti. Hiçbir siyasi parti farkı gözetmeden bütün Erzincan’ı kucaklayacağını, baba ocağında olmanın gururunu yaşadığını belirten Sarıgül kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Bilesiniz ki yalnızca bana oy verenlerin vekili olmayacağım. Bana oy vermeyen AK Partili kardeşlerimin de MHP’li kardeşlerimin de haklarını, hukukunu koruyacağım. Erzincan’ın yüzde yüzünün yüzünü güldüreceğim ve tamamını kucaklayacağım.”
. ‘KILIÇDAROĞLU, AK PARTİ’YE OY VEREN KARDEŞLERİMİN DE HAKKINI KORUYACAK’
Millet İttifakı’nın cumhurbaşkanı adayı Kemal Kılıçdaroğlu’nun adaylığına Erzincanlıların nasıl baktığını sormamız üzerine ise Sarıgül, “Demokratik parlamenter sisteme Türkiye’yi en güzel hazırlayacak isim Kemal Kılıçdaroğlu’dur” dedi ve kelamlarına şöyle devam etti:
“Kemal Kılıçdaroğlu mütevazi insandır, hiçbir makam mevkide gözü olmayan bir anlayışıyla Türkiye’mizi olağanlaştıracak, devletimizi rayına oturtacak, iktisadımızı düzlüğe çıkaracak. Kılıçdaroğlu, ‘Fabrikada, tarlada üretim, kamuda liyakat’ diyen bir önderdir. Cumhuriyetin pahalarını genişleterek koruyacak, üretimi destekleyecek, alın teri ve emeğin hakkını koruyacak ve inşallah 13’üncü cumhurbaşkanı olacak. Yalnızca kendisine oy verenlerin değil AK Parti’ye oy veren kardeşlerimin de hakkını koruyacak.”
ERZİNCAN’DA EVVELKİ SEÇİMLERDE TABLO NEYDİ?
Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’nin oylandığı 2017 cumhurbaşkanlığı referandumunda Erzincan’da ‘Evet’ oranı yüzde 60.50, ‘Hayır’ın oranı ise yüzde 39.50 oldu.
2018 Genel Seçimleri’nde ise Cumhur İttifakı’nın adayı Recep Tayyip Erdoğan yüzde 60.60, CHP’nin cumhurbaşkanı adayı olan Muharrem İnce ise 31.5 oranında oy aldı. UYGUN Parti Genel Lideri Meral Akşener yüzde 5.5 oyda kalırken HDP eski Eş Genel Lideri Selahattin Demirtaş ise yüzde 1.3 oy aldı. 2018 seçimlerinde AK Parti ve MHP’nin oluşturduğu Cumhur İttifakı milletvekilliği seçimlerinde de yüksek oy aldı. AK Parti’nin yüzde 44.8 ile birinci parti olduğu kentte ikinci sırayı yüzde 25.5 ile CHP, üçüncü sırayı yüzde 18.6 ile MHP, dördüncü sırayı yüzde 5.6 ile HDP ve beşinci sırayı yüzde 4.2 ile UYGUN Parti aldı.
2019’da lokal seçimlerde ise AK Parti’nin adayı Bekir Aksun, MHP’li rakibini geride bırakarak belediye lideri seçildi.