Yıldırım, Dolmabahçe Cumhurbaşkanlığı Çalışma Ofisi’nde gerçekleştirilen TDT Dışişleri Bakanları Kurulu Harikulâde Toplantısı’nın açılışında yaptığı konuşmada, Türkmenistan Cumhurbaşkanı Serdar Berdimuhamedov’un dahil olmasıyla Aksakallar Kurulunun daha da güçlendiğini söyledi.
Macaristan’ın da yakın vakitte Kurula katılmasını beklediklerini belirten Türk Devletleri Teşkilatı (TDT) Aksakallar Kurulu Lideri Binali Yıldırım, şunları söyledi:
“Aksakallar Kurulu olarak Türk Devletleri çatısı altında yürütülmekte olan projelere somut katkılar sağlamayı hedefledik ve bunun gerçekleştirilmesi için uğraş ediyoruz. Bu maksada yönelik olarak İstanbul’da ve Bişkek’te iki kurul toplantısı gerçekleştirdik. Böylelikle siyasi, ekonomik, kültürel, eğitim, ulaştırma, turizm üzere alanlarda iş birliği çalışmalarına ait görüşlerimizi ortaya koyduk. Tavsiye kararları aldık. Bunu genel sekreterliğimizle paylaşmak suretiyle önümüzdeki tepede değerlendirilmesini istedik.”
Yıldırım, Aksakallar Kurulu Lideri olarak tayin edildiğinden beri tüm üye devletleri ziyaret ettiğini, devlet liderleri ve bakanlarla görüşmeler gerçekleştirdiğini, Aksakallar Kurulunun maksatlarını, beklentilerini enine uzunluğuna kıymetlendirme fırsatı bulduğunu kaydetti.
GÜNEY VE KUZEY’E RAKİP: TÜRKİYE SINIRI DAHA AVANTAJLI
Türk Devletleri Teşkilatı üye ülke bağlarının geliştirilmesi ve güçlendirilmesi için ulaşım ve bağlantı altyapı entegrasyonunun son derece kıymetli olduğuna işaret eden Yıldırım, şunları aktardı:
“Özellikle Orta Koridor’a dikkatinizi çekmek istiyorum. Orta Koridor asırlar boyunca Uzak Doğu’yla Avrupa ortasındaki kültür, ticaret ve her türlü faaliyetin gelişmesi konusunda ağır kullanılmış bir koridor olup gerek kuzey gerek güney koridorlara nazaran hem vakit olarak, hem maliyet olarak tartışmasız, avantajlı bir koridordur. Son vakitlerde Rusya, Ukrayna ortasındaki savaşın da bize gösterdiği üzere bu koridor en inançlı ulaşım pozisyonunu sürdürmektedir. Azerbaycan ile Nahçıvan ortasındaki Zengezur Koridoru’yla, bu koridor daha da güçlü hale gelecek ve kesintisiz hizmet verme imkanı bulmuş olacaktır. Özellikle uygulanan ambargolar gerek İran’da gerek Rusya’da yaşanan güç ve petrol krizleri de dikkate alındığında koridorun ne kadar bölgemiz ve ülkelerimiz için hayati değere sahip olduğu bir sefer daha anlaşılmaktadır.”
Yıldırım, TDT’nin Azerbaycan-Zengezur Koridoru üzerinde olması nedeniyle Doğu-Batı güç ve ulaşım ticaretinin omurgasını teşkil ettiğini münasebetiyle bu koridordaki tüm faaliyetlerin hızlandırılması, gümrük kolaylıklarının sağlanması, hatta nakliyeciliğin özgürleştirilmesinin çok kıymetli olduğunu söyledi.
700 MİLYAR DOLARLIK ROTA
TDT’nin yaklaşık 700 milyar dolarlık dış ticareti hacmi olduğunun altını çizen Yıldırım, bunun yalnızca 20 milyar dolarının kendi ortalarında olduğunu, bunun da durumun geliştirilmeye ne kadar muhtaç olduğunu ortaya koyduğunu lisana getirdi.
“ÜYE ÜLKELER ORTASINDA YATIRIM VE HİZMETLER KONUSUNDA BİR SINIRLAMA YOK”
TDT’nin İstanbul Tepesi’nde 2040 Vizyon Belgesi’ni kabul ettiğini kaydeden Yıldırım, bunun operasyonel 4 yıllık planlarının uygulamaya girdiğini söyledi.
Yıldırım, bu mevzuda kısa vadeli yapılacak işlerin belirlendiğini ve TDT Genel Sekreteri Baghdad Amreyev ve grubunun çok ağır bir çalışma ortaya koyduğunu lisana getirdi.
E-ticaret, yatırım ve hizmetler üzere birkaç kıymetli adım atıldığını vurgulayan Yıldırım, Hür Ticaret Mutabakatı (STA) imzalanması istikametinde istişarelerin de başladığını tabir etti.
Yıldırım, “Avrupa Birliği’ne (AB) aday ülke yahut diğer birliklerde üye olmadan kaynaklanan kimi kısıtlamalar olmasına karşın, üye ülkeler ortasında yatırım ve hizmetler konusunda bir sınırlama yok. Bunları rahatlıkla özgürleştiren mutabakatları yapmamız mümkündür.” değerlendirmesini yaptı.
Ticareti kolaylaştırma stratejisinin de Semerkant’ta yapılacak TDT Tepesi’nde devlet liderlerinin onayına sunulacağını aktaran Yıldırım, bunun memnuniyet verici olduğunu söyledi.
“TÜRK YATIRIM FONU”, SEMERKANT TEPESİ’NDE ONAYLANACAK
Yıldırım, “Türk Yatırım Fonu başlı başına kıymetli bir hadise. Bu da Semerkant doruğunda onaylanmış olacak. Bu fonu kurmuş olmakla birlikte ülkeler ortasındaki kalkınma açığının kapatılmasına yönelik finansal kaynaklara erişim sağlanmış olacaktır. Büyük bir heyecanla oluşumunun tamamlanmasını bekliyoruz.” diye konuştu.
Öte yandan Yıldırım, kolaylaştırılmış gümrük koridoru kurulmasına yönelik protokolün de bir mühlet evvel Bişkek’te tamamlandığını söyledi.
“KARŞILIKLI SAVUNMA ALTYAPISINI GÜÇLENDİRECEK ADIMLARI DA ATMALIYIZ”
Savunma altyapısının güçlendirilmesinin değerine de dikkati çeken Yıldırım, “Gelişen kurallar altında bölgede yaşanan olayları değerlendirdiğimizde teşkilatın iştigal bahisleri bununla hudutlu olmamalı. Karşılıklı savunma altyapısını güçlendirecek adımları da atmalıyız. Güvenliği, refahı, huzuru sağlamak için daha çok birlikte çalışma gereksinimi olduğunu da görmekteyiz.” değerlendirmesinde bulundu.
ORTAK ALFABE: “BU MEVZUYU ÇOK ÖNEMSİYORUZ”
Yıldırım, ‘ortak alfabe’ üzerinde mutabakat sağlanması için başlattıkları inisiyatifi hatırlatarak bu teşebbüsün birinci toplantısını 26 Eylül’de Türk Lisan Kurumunun mesken sahipliğinde Bursa’da yaptıklarını, ikinci toplantının Bişkek’te düzenleneceğini söyledi.
Bu hususa çok değer verdiklerinin altını çizen Yıldırım, “Herkesin de bu hususta heyecan duyduğunu gördük. Biz diğer bir lisan Rusça, İngilizce olmadan birbirimizle irtibat sağladığımız an teşkilatın özelliği daha da ortaya çıkmış olacak. Gelecek kuşaklara bunun değerli bir misyon olduğunu aktarmak istiyorum.” dedi.
Yıldırım, ortak tarih araştırmaları yapılması için Türk Akademisiyle birlikte bir çalışma başlattıklarını da hatırlatarak bu çalışmaların sürdüğünü söyledi.
“TEŞKİLATIN GÜCÜ MALİ GÜCÜYLE YANLIŞSIZ ORANTILI”
TDT’nin bütçesinin artırılması gerektiğine işaret eden Yıldırım, şöyle devam etti:
“Teşkilatın gücü mali gücüyle gerçek orantılıdır. Teşkilatımızın bütçesi şu an prestijiyle çok mütevazıdır. Hasebiyle kıymetli dışişleri bakanlarımızdan teşkilatımız şayet kendinden daha çok kelam ettirecekse gerek bölgesel gerek dünyada birçok mevzuda daha aktif hale gelecekse kesinlikle bütçesinin gözden geçirilmesi ve artırılması gerekir. Bugün 4 milyonluk bütçeyle bunları yapmak mümkün değildir. İslam İşbirliği Teşkilatının bütçesi 150 milyon dolara yakındır. Hasebiyle bunu da takdirlerinize sunuyorum ve bu konunun değerlendirilmesini istek ediyoruz.”
Yıldırımın konuşmasının akabinde Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu da, yaptıkları çalışmalar hakkında Yıldırım’ın kendilerini bilgilendirdiğini, görüş ve tavsiyelerini aldıklarını söyledi.
Çavuşoğlu, “Aksakallar Kurulunun kurulmasının da hedefi buydu. Aksakallarımızın bundan sonra da teşkilatımızın görüş ve vizyonunu almaktan büyük bir memnuniyet duyacağız ve tekliflerinizi de not ettik.” dedi.