Dünya genelinde açıklanan makroekonomik bilgiler global hisse piyasalarında oynaklığı artırmaya devam ediyor.
ABD’de Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE), eylülde aylık yüzde 0,4 ve yıllık yüzde 8,2 ile beklentilerin üzerinde arttı. Değişken güç ve besin fiyatlarını içermeyen çekirdek TÜFE de eylülde aylık yüzde 0,6 ve yıllık yüzde 6,6 ile piyasa beklentilerinin üzerinde yükseldi. Böylelikle çekirdek enflasyon yıllık bazda 1982’den bu yana kaydedilen en yüksek düzeye ulaştı.
ABD’de TÜFE datalarının akabinde perşembe günü New York borsasında endeksler yüzde 3’e yakın paha kazanırken, analistler bu durumda yatırımcıların enflasyondaki yükselişin sonuna yaklaşıldığı biçiminde yorumlamasının tesirli olduğunu lisana getirdi.
Öte yandan haftanın son süreç gününde New York borsası perşembe günkü çıkarlarının değerli bir kısmını geri verirken, kelam konusu düşüşte ABD Merkez Bankası’nın (Fed) aralıkta da 75 baz puan faiz artırımına gideceğine yönelik beklentilerin yüzde 70 düzeyine yükselmesi tesirli oldu.
Halihazırda Fed’in gelecek ayki toplantıda ise 75 baz puan faiz artırmasına kesin gözüyle bakılıyor.
Fed yetkililerinin hafta boyunca yaptıkları açıklamalarda şahin duruşlarında değişiklik olmadığı görülürken, yıl sonunda siyaset faizinin yüzde 4,5 ila 5 ortasında olması gerektiğine yönelik fikir beyan edenlerin sayısı artıyor. Kelam konusu yönlendirmeler de böylelikle kasım ve aralıkta 75’er baz puan faiz artışına işaret ediyor.
ABD’nin tahvil piyasalarında satış baskısı tesirli olmayı sürdürürken, ülkede tahvil faizleri 9 haftadır üst üste yükseliyor. ABD’nin 10 yıllık tahvil faizi bu hafta yaklaşık 18 baz puan yükselişle yüzde 4’ün üzerinde kapanırken, bu düzey Temmuz 2008’den bu yana en yüksek haftalık kapanış olarak kayıtlara geçti.
Ülkede resesyon fiyatlamalarının hala kıymetli düzeyde olmadığı dikkati çekerken, ABD’nin 10 yıllık tahvil faizi ile 3 aylık hazine bonosunun getirisi ortasındaki fark yaklaşık 40 baz puanda bulunuyor.
Brent petrolün varil fiyatı bu hafta yüzde 7,2 paha kaybederek 90,7 dolara gerilerken, altının ons fiyatı da yüzde 3 azalışla 1.644 dolara indi.
ABD’DE BİLANÇO DÖNEMİ BAŞLADI
ABD’de hisse piyasaları bu hafta karışık bir seyir izlerken, gelecek hafta ağır bilgi gündemiyle birlikte ağırlaşacak şirket bilançolarındaki sonuçların piyasaların tarafı üzerinde tesirli olması bekleniyor.
Cuma günü açıklanan sonuçlara nazaran, ABD’nin büyük bankalarından JPMorgan Chase, Morgan Stanley, Citigroup ve Wells Fargo’nun üçüncü çeyrekte elde ettiği net kar, geçen yılın tıpkı devrine kıyasla geriledi.
JPMorgan Chase Üst Yöneticisi Jamie Dimon, bankanın üçüncü çeyrek finansal sonuçlarına ait yaptığı açıklamada, ABD’li tüketicilerin harcama yapmaya devam ettiğini, iş fırsatlarının bol ve işletmelerin uygun durumda olduğunu lakin ileride “ters rüzgarların” olduğunu belirtti.
Analistler, gelecek hafta ABD’de Tesla ve American Airlines başta olmak üzere 300’den fazla şirketin bilanço açıklayacağını kaydederek, bu durumun hem pay bazlı hem de piyasalar genelinde oynaklığı artırmasının mümkün olduğunu lisana getirdi.
Açıklanan banka karlılıklarında yüzde 30’a varan gerileme olduğuna dikkati çeken analistler, benzeri durumun öbür bölümlerde de görülmesinin resesyon fiyatlamalarını güçlendirebileceğini söz etti.
Öte yandan, ABD Merkez Bankasının (Fed) son toplantısına ilişkin tutanaklar, Fed yetkililerinin fiyat istikrarı amacına ulaşmak için daha sıkı bir siyaset duruşuna geçilmesi ve bu duruşun sürdürülmesi gerektiğini kararlaştırdığını ortaya koydu.
Ülkede açıklanan makroekonomik datalara nazaran, Michigan Üniversitesince ölçülen tüketici itimat endeksi, ekimde aylık 1,2 puan artışla 59,8’e çıkarak piyasa beklentilerinin üzerinde artış gösterdi.
ABD’de Üretici Fiyat Endeksi (ÜFE), eylülde aylık yüzde 0,4 ve yıllık yüzde 8,5 artarak beklentileri geride bıraktı.
Bu gelişmelerle New York borsasında S&P 500 endeksi haftalık yüzde 1,55 ve Nasdaq endeksi yüzde 3,11 bedel kaybederken, Dow Jones endeksi yüzde 1,15 yükseldi.
17 Ekim ile başlayan haftanın bilgi takviminde, pazartesi New York Fed sanayi endeksi, salı sanayi üretimi ve kapasite kullanımı, çarşamba inşaat müsaadeleri, konut başlangıçları ve Fed’in Bej Kitap Raporu, perşembe günü ise Philadelphia Fed imalat endeksi, ikinci el konut satışları ve öncü göstergeler dataları takip edilecek.
AVRUPA’DA GÖZLER ENFLASYON BİLGİLERİNE ÇEVRİLDİ
Avrupa’da İngiltere tahvil piyasasındaki oynaklık ülke hisse piyasalarının bu hafta negatif ayrışmasına neden olurken, gelecek hafta gözler başta çarşamba günkü İngiltere ve Avro Bölgesi enflasyon bilgileri olmak üzere bilgi gündemine çevrildi.
Bölgede güç tedarik sorunları, enflasyon baskıları ve şahin Avrupa Merkez Bankası (ECB) en önemli risk ögesi olmayı sürdürürken, İngiltere’de hafta boyunca tahvil piyasalarındaki oynaklık takip edildi.
Hafta başında İngiltere Merkez Bankası (BoE), piyasa işleyişinin yine sağlanması emeliyle başladığı uzun vadeli İngiltere devlet tahvillerinin süreksiz alım programını, enflasyona endeksli tahvilleri de kapsayacak biçimde genişletti.
Bankanın tahvil programını 14 Ekim’de sonlandıracağını duyurmasına rağmen, oynaklığın sürdüğü tahvil piyasalarında sağlıklı işleyişin korunması için tahvil alım programına devam edip etmeyeceğine ait belirsizlik korunuyor.
Öte yandan, İngiltere Başbakanı Liz Truss hükümetinde Maliye Bakanı olan Kwasi Kwarteng’in misyonundan alındığı bildirildi. Kwarteng, Twitter’dan paylaştığı ve Liz Truss’a hitaben yazdığı mektubunda, misyonundan alındığını doğruladı.
İngiliz hükümeti, 23 Eylül’de ülkede toplam 45 milyar sterlini bulacak vergi indirimlerinin uygulanmasına hazırlanıldığını açıklamıştı. Bu durum, ülkenin dış borçlanmasının yükseleceği tarafındaki beklentileri artırarak sterlinin sert bedel kayıpları yaşamasına neden olmuştu. Ekonomik planlara yönelik sert tenkitlerin akabinde hükümet, yüzde 45’lik en yüksek gelir vergisi oranını kaldırma planından vazgeçmişti.
Alman hükümeti, 2022 için yüzde 2,2’lik büyüme beklentisini yüzde 1,4’e çekerken, gelecek yıl için resesyon öngördü. Buna rağmen ECB Lideri Christine Lagarde, bölge iktisadının hala büyüdüğünü ve resesyonda olmadığını söyledi.
Bölgede açıklanan makroekonomik datalara nazaran, Almanya’da yıllık enflasyonun eylülde yüzde 10 ile 1951’den bu yana görülen en yüksek düzeye çıktığı teyit edildi.
Bu hafta İngiltere’de FTSE 100 endeksi yüzde 1,89 kıymet kaybederken, Almanya’da DAX endeksi yüzde 1,34, Fransa’da CAC 40 endeksi yüzde 1,11 ve İtalya’da MIB 30 endeksi yüzde 0,14 yükseldi.
Gelecek hafta Almanya’da salı Zew beklentiler endeksi ve perşembe ÜFE, cuma Avro Bölgesi’nde tüketici inanç endeksi bilgileri takip edilecek.
ASYA’DA ÇKP’NİN 20. ULUSAL KONGRESİ BEKLENİYOR
Asya tarafında hisse piyasaları bu hafta karışık bir seyir izlerken, Çin’de ülkeyi yöneten Komünist Parti’nin (ÇKP) bugün başlayacak 20. Ulusal Kongresi yatırımcıların odağında yer alıyor.
ÇKP Genel Sekreteri ve Devlet Lideri Şi Cinping’in, ekonomik ve mali zorluklarla uğraş edilen bir ortamda sıkıntıların tahliline yönelik vereceği iletiler yatırımcıların odağında olacak.
Bölgede merkez bankalarından gelen açıklamalar hafta boyunca devam ederken, Çin Merkez Bankası (PBoC), ihtiyatlı para siyaseti uygulamasını hızlandıracaklarını ve gerçek iktisada daha güçlü takviye sağlayacaklarını bildirdi.
PBoC, döviz piyasası ıslahatını derinleştireceklerini ve yuan esnekliğini artıracaklarını belirterek, “Büyük kur dalgalanmalarının katiyen önüne geçeceğiz. Yuanın istikrarını koruyacağız.” açıklamasını yaparken, Japonya Merkez Bankası (BoJ) yetkilileri kur hareketlerini yakından izlediklerini, döviz piyasası konusunda uygun adımları atacaklarını tabir etti.
Japon hükümeti de dolar karşısında kıymet kaybını sürdüren yeninin yaşadığı “spekülatif dalgalanmaya” karşı, “kararlılıkla müdahaleye” hazır olduğunu duyurdu.
Yeni tip koronavirüs salgını kapsamında “sıfır vaka” siyasetini benimseyen Çin’in Şanghay kentinde artan hadise sayıları, karantina telaşlarını beraberinde getirirken, ABD idaresinin, gelişmiş çiplerin Çin’e ihracatına yönelik yeni kısıtlamalar getirmesinin akabinde bilhassa Hong Kong borsasında satış baskısı arttı.
Öte yandan hafta içinde Güney Kore Merkez Bankası siyaset faizini beklentiler doğrultusunda 50 baz puan yükselterek yüzde 3’e çıkardı.
Makroekonomik data tarafında, Çin’de dün açıklanan datalara nazaran, eylül ayında enflasyon yüzde 0,3 ile beklentilerin hafif altında kaldı. Bu devirde ülkede yıllık enflasyon da yüzde 2,5’ten yüzde 2,8’e yükseldi. Çin’de ÜFE ise eylülde yıllık yüzde 0,9 ile iddiaların altında kalırken, aylık bazda yüzde 0,1 düşüş kaydetti.
Dolar/yen paritesi, haftayı yüzde 2,31 artışla son 32 yılın doruğuna yakın bir düzey olan 148,7’den tamamladı.
Söz konusu gelişmelerle haftalık bazda Çin’de Şanghay bileşik endeksi yüzde 1,57 bedel kazanırken, Japonya’da Nikkei 225 endeksi yüzde 0,09, Güney Kore’de Kospi endeksi yüzde 0,90 ve Hong Kong’da Hang Seng endeksi yüzde 6,50 geriledi.
17 Ekim ile başlayan haftanın data takviminde pazartesi Japonya’da sanayi üretimi ve kapasite kullanımı, salı Çin’de sanayi üretimi, büyüme ve perakende satışlar, perşembe Japonya’da dış ticaret istikrarı, ve cuma Japonya’da TÜFE dataları takip edilecek.
YURT İÇİNDE GÖZLER TCMB’NİN FAİZ KARARINA ÇEVRİLDİ
Yurt içinde bu hafta Borsa İstanbul’da BIST 100 endeksi haftalık bazda rekor kapanış gerçekleştirirken, gelecek hafta gözler Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın (TCMB) perşembe günkü para siyaseti kararlarına çevrildi.
AA Finans’ın beklenti anketine katılan ekonomistlerin tamamı, gelecek hafta TCMB’nin Para Siyaseti Şurası (PPK) toplantısında siyaset faizinin yüzde 12’den yüzde 11’e indirileceğini kestirim ediyor.
Yurt içinde bu hafta açıklanan datalara nazaran, cari süreçler hesabı ağustosta 3 milyar 112 milyon dolar açık verirken, 12 aylık cari süreçler açığı 40 milyar 889 milyon dolar oldu. Sanayi üretimi, ağustosta aylık bazda yüzde 2,4, yıllık bazda yüzde 1 artış gösterdi. Arındırılmamış sanayi üretim endeksinde yıllık bazda yüzde 4,05 artış gerçekleşti.
BIST 100 endeksi, haftayı yüzde 1,66 yararla 3.626,96 puandan tamamlayarak tüm vakitlerin en yüksek haftalık kapanışını gerçekleştirdi.
Dolar/TL haftalık bazda yatay bir seyir izlerken, haftayı bir evvelki haftalık kapanışın çabucak altında 18,5816’dan tamamladı.
Analistler, BIST 100 endeksinde teknik açıdan 3.640 ve 3.720 düzeylerinin direnç, 3.550 ve 3.480 puanın takviye olarak takip edileceğini kaydetti.
Gelecek hafta yurt içinde salı konut fiyat endeksi ve cuma tüketici fiyat endeksi bilgileri takip edilecek.