Irak’ta aylardır devam eden siyasi krizin akabinde cumhurbaşkanı seçimi gerçekleştirildi.
329 sandalyeli Irak Meclisi’nde Kürdistan Yurtseverler Birliği (KYB) üyesi olan lakin seçime bağımsız giren Abdullatif Reşid birinci çeşitte seçilmesi için gereken 220 vekil oyunu alamamış, 157’de kalmıştı.
Partisinin desteklediği mevcut Cumhurbaşkanı Berhem Salih’in birinci tıpta 99 oy almasıyla ikinci tipe favori olarak giren Reşid, kâfi sayıda oya ulaşarak Irak’ın yeni cumhurbaşkanı oldu.
329 sandalyeli Meclis’teki ikinci tıp oturumuna 269 vekil katılarak oy kullandı. Geçerli oyların 162’sini alan Reşid, Meclis’te yemin ederek vazifesine başladı.
Irak Anayasası’na nazaran cumhurbaşkanı seçilmeden hükümet kurmak mümkün olmuyor. 329 sandalyeye sahip parlamento tarafından üçte iki çoğunlukla seçilen cumhurbaşkanı, parlamentodaki en büyük kümeye hükümet kurma yetkisini veriyor.
Yeni Cumhurbaşkanı’nın Şii Uyum Çerçevesi’nin Başbakan adayı Muhammed Şiya es-Sudani’ye hükümeti kurma vazifesi vermesi bekleniyor.
2003’ten sonra yazılı bir kural olmasa da Irak’ta cumhurbaşkanının Kürt, başbakanın Şii, parlamento liderinin da Sünni olduğu bir siyasi teamül oluşmuştu.
İngiltere’de eğitim görmüş olan Reşid, Irak Su Kaynakları Bakanlığı ve eski Cumhurbaşkanı Celal Talabani’nin Müsteşarlık vazifesini yürütmüştü.
IRAK’TA SEÇİM
Irak’ta geçen yıl ekim ayında yapılan genel seçimlerden Sadr Hareketi birinci çıkmıştı. Lakin İran yanlısı partilerle hükümet kurmaya yanaşmayan Sadr Hareketi önderi Mukteda es-Sadr, geçen aylarda siyasetten çekildiğini açıklamış, kümesindeki milletvekillerini de istifa ettirmişti.
Bu gelişmenin akabinde Sadr’ın İran dayanaklı Şii rakipleri, eski Çalışma Bakanı Sudani’yi başbakan adayı göstermişti.
Irak Meclis Lideri Muhammed Halbusi geçtiğimiz haftalarda yaptığı açıklamada, “Perşembe günü düzenlenecek Meclis oturumunda cumhurbaşkanı seçimi yapılacak” demişti.
Ülkede seçimlerin üzerinden bir yıl geçse de Şiiler ortasındaki uyuşmazlığının neden olduğu derin siyasi kriz ve Kürtlerin cumhurbaşkanı adayı konusunda uzlaşamaması yeni hükümetin kurulmasını engelliyordu.